Lm. Giuse Đỗ Đức Trí

CHÚA NHẬT XXXII TN A:

Thưa quý OBACE, bước vào những ngày cuối năm phụng vụ, Giáo Hội mong muốn chúng ta dừng chân để nhìn lại cuộc sống của mình, cách đặc biệt trong một năm vừa qua, chúng ta đã làm gì, đã sống thế nào? Tất cả những cách sống chúng ta đang chọn, so với tiêu chuẩn của Tin Mừng, đó là cách sống, cách chọn lựa khôn ngoan hay dại khờ? Chắc chắn, tiêu chuẩn về sự khôn ngoan hay dại khờ theo Tin Mừng sẽ hoàn toàn khác với tiêu chuẩn của người đời, như thánh Phaolô đã từng chia sẻ: Những cái mà người đời coi là giá trị, thì trước mặt Thiên Chúa, chúng chỉ như cỏ rác; trước mặt người đời được coi là khôn ngoan, thì trước mặt Thiên Chúa chỉ là dại khờ. Vậy, như thế nào là sự khôn ngoan của Tin Mừng? Đó là điều mà Lời Chúa hôm nay muốn chỉ cho chúng ta.
Trước hết, sách Khôn Ngoan dạy cho ta biết khôn ngoan là gì và khôn ngoan bắt nguồn từ đâu? “Đức Khôn Ngoan sáng chói, không hề tàn tạ. Ai mến chuộng Đức Khôn Ngoan thì Đức Khôn Ngoan cho chiêm ngưỡng. Ai tìm kiếm Đức Khôn Ngoan, thì Đức Khôn Ngoan cho gặp.” Như vậy, tác giả cho biết Khôn Ngoan chính là Thiên Chúa, là Đấng thông suốt mọi sự và là Đấng tạo dựng nên trời, đất, muôn loài và điều khiển vũ trụ theo sự khôn ngoan của Ngài. Thiên Chúa là Đấng Khôn Ngoan, là nguồn mạch mọi sự khôn ngoan và là khôn ngoan đích thực. Những ai dành trọn cuộc đời tìm kiếm Thiên Chúa đó là tìm kiếm khôn ngoan và Thiên Chúa sẽ cho họ gặp được Ngài và ban cho họ sự khôn ngoan của Ngài. Tác giả còn cho thấy, con người sẽ không tìm được sự khôn ngoan đích thực ở nơi đâu khác. Chỉ những người để tâm suy gẫm về Thiên Chúa, thì sẽ tìm được sự khôn ngoan minh mẫn từ Thiên Chúa; những ai dám hy sinh cuộc đời, thức khuya dậy sớm, miệt mài kiếm tìm, thì Thiên Chúa là sự Khôn Ngoan sẽ luôn ở kề bên để nâng đỡ và dẫn dắt kẻ ấy.
Trong thư gửi cho cộng đoàn Thêxalônica, thánh Phaolô muốn trình bày cụ thể hơn về những người được coi là khôn ngoan trước mặt Thiên Chúa: Đó là những người sống và đặt niềm hy vọng vào chính Thiên Chúa, và hạnh phúc đời đời nơi Thiên Chúa. Như vậy, những ai không đặt tương lai và niềm hy vọng nơi Thiên Chúa, những ai không tìm kiếm Thiên Chúa là nguồn hạnh phúc, thì bị coi là kẻ dại khờ. Vì đến ngày của Thiên Chúa trở lại, tất cả mọi người đều phải ra trình diện để được phán xét. Những người một đời tìm kiếm Thiên Chúa, đặt Thiên Chúa làm mục tiêu và cùng đích cuộc đời, thì được sống lại, đi đón Đức Kitô và theo Chúa vào đoàn rước vinh quang, đó là những người khôn ngoan. Còn những người khác không tin, không theo, sẽ phải nằm trong sự chết vĩnh viễn, chết đời đời.
Trong dụ ngôn Tin Mừng, Chúa Giêsu cho chúng ta một ví dụ cụ thể để biết đâu là người khôn ngoan, đâu là người khờ dại: “Nước Trời giống như chuyện mười trinh nữ cầm đèn đi đón chàng rể, trong số đó có năm cô dại và năm cô khôn. Năm cô khờ dại mang đèn mà không đem dầu theo. Còn các cô khôn vừa mang đèn lại còn mang dầu dự phòng.” Đây chính là điểm khác biệt giữa người khôn và người dại khờ. Người khôn là người nhìn xa, thấy trước và dự trù cho tương lai của mình. Còn người dại là người ăn sổi ở thì, không nhìn xa, không chuẩn bị cho tương lai. Sự việc đã xảy ra: “Vì chàng rể đến chậm nên các cô đều thiếp đi và ngủ cả.” Như vậy, việc các cô thức lâu chờ đợi có ngủ thiếp đi là điều bình thường, không ai trách các cô về việc đó. Nhưng sự khác biệt đã xảy đến khi giờ phút long trọng chính yếu diễn ra, đó là lúc chàng rể đến. Nửa đêm khi có tin báo: “Kìa chàng rể đến” mọi người đều phải vào vị trí của mình. Nhưng vào lúc quan trọng nhất của cuộc đời, các cô bị coi là khờ dại đã không còn dầu để thắp đèn, vì đã không chuẩn bị trước. Và vì không còn dầu để thắp đèn, nên chắc chắn các cô không thể gia nhập vào đoàn rước chàng rể cùng với mọi người. Còn các cô khôn ngoan đã chuẩn bị dầu, đèn và còn mang theo cả bình dầu dự phòng, dù cho có chờ đợi lâu, đèn của các cô vẫn có đủ dầu để thắp sáng. Các cô được gia nhập vào đoàn rước chàng rể và vào dự tiệc cưới.
Có cơ hội nào cho các cô khờ dại không? Thưa không. Vào lúc quan trọng mang tính quyết định này, mỗi người phải chịu trách nhiệm về số phận chung cuộc của mình. Các cô khờ dại không thể xin dầu từ người khác được, không thể ỷ nại hay dựa dẫm vào bất cứ sự trợ giúp nào. Các cô khờ dại ngỏ lời xin: “Các chị cho chúng em chút dầu vì đèn của chúng em đã tắt cả.” Các cô dại đã phải nghe lời từ chối: “E không đủ cho chúng em và các chị, các chị ra tiệm mà mua thì hơn.” Nhưng đang khi các cô phải đi mua thêm dầu, thì chàng rể tới. Mọi người vào dự tiệc và cửa phòng tiệc đã đóng lại. Các cô khờ dại đã đến trễ, khi cửa đã đóng, các cô còn bị từ chối cách lạnh lùng dứt khoát và cũng là quyết định số phận của các cô: “Tôi không biết các cô là ai.”
Thưa quý OBACE, Thiên Chúa là sự Khôn Ngoan, Ngài luôn cho mỗi người có thời gian, có cơ hội để sống và chọn lựa cách sống của mình. Những ai chọn sống theo sự hướng dẫn của Chúa, sống với Chúa, đó là những người khôn ngoan, tìm được hạnh phúc đích thật cho mình. Trái lại, những ai chọn đi một con đường khác, quay lưng lại với Thiên Chúa, đó là kẻ khờ dại, đã chọn cho mình con đường bất hạnh đời đời. Mỗi người chúng ta đã đón nhận ơn Khôn Ngoan của Chúa Thánh Thần. Chúa Thánh Thần là Thầy Khôn Ngoan sẽ chỉ cho chúng ta biết sống sao cho đẹp lòng Thiên Chúa. Người biết sống và làm theo sự soi sáng, hướng dẫn của Chúa Thánh Thần sẽ được Chúa Thánh Thần chỉ cho biết cách sống sao để là người khôn ngoan.
Lời Chúa hôm nay là dịp nhắc nhở mỗi người nhìn lại cuộc sống và cách sống của mình. Chúng ta đang chọn ai và chọn con đường nào cho cuộc đời? Có nhiều người, nhiều gia đình đã không chọn Chúa, nhưng chọn tìm kiếm tiền bạc, của cải và địa vị của thế gian. Trong mắt người đời, có thể họ là những người thành công hay nổi tiếng, nhưng trong cái nhìn của Thiên Chúa, đó lại là những kẻ khờ dại vì đã bỏ Chúa là nguồn mạch hạnh phúc và là Đấng đem lại cho ta hạnh phúc đích thực.
Để trở thành những người khôn ngoan, mỗi người cần biết chuẩn bị cho riêng mình đèn và dầu đầy bình, cùng với bình dầu dự trữ, để khi vẫn phải sống và làm việc như mọi người, nhưng ta luôn trong tình trạng sẵn sàng đón Chúa đến vào giờ của Ngài. Trong ngày lãnh Bí tích Rửa Tội, chúng ta đã được Giáo Hội trao cho ánh sáng của Chúa Phục Sinh qua người đỡ đầu, cùng với lời căn dặn: Các con đã trở nên con cái ánh sáng, hãy làm cho ánh sáng này được lan toả đến mọi người. Chúng ta phải giữ cho ngọn đèn đức tin luôn cháy sáng, cho dù có những lúc khó khăn, thử thách, hay khi những trào lưu xã hội đe doạ và muốn vùi lấp đức tin của chúng ta. Để giữ được ngọn đèn đức tin luôn cháy sáng, ngọn đèn này cần được che chắn bằng sự khôn ngoan của Lời Chúa, được thắp sáng bằng dầu là lòng yêu mến Chúa và những việc làm bác ái yêu thương dành cho mọi người. Nếu như ngọn đèn đức tin phải được thắp sáng liên tục mỗi ngày trong cuộc đời, thì nó càng cần phải có đủ dầu và cần phải được tích trữ liên tục mỗi ngày. Chỉ khi chúng ta ý thức để tích trữ cho mình đầy đủ dầu cho cuộc đời, thì chúng ta mới có thể kịp theo chân chàng rể Giêsu vào dự tiệc cưới. Trái lại, nếu chúng ta không cố gắng mỗi ngày hoặc lười biếng trễ nải, hoặc để cho ngọn đèn đức tin bị lu mờ bởi thói hư tật xấu và tội lỗi, hoặc để cho dầu trong bình bị vơi cạn bởi không tích cực làm những việc bác ái yêu thương, chúng ta sẽ trở thành những kẻ khờ dại và sẽ bị nghe những lời từ chối của Chúa: “Ta không biết các người là ai.”
Xin Chúa giúp chúng ta biết lắng nghe lời Chúa dạy, luôn tỉnh thức và chuẩn bị sẵn sàng dầu đèn cuộc đời, để khi Chúa đến bất cứ lúc nào, chúng ta cũng được gia nhập đoàn rước với Chúa. Amen.