Lm. Giuse Đỗ Đức Trí

Thưa quý OBACE, thời gian gần đây người ta thấy rằng báo chí VN dường như nói nhiều đến các vụ án hình sự, các vụ án cướp của giết người nhiều hơn. Chẳng biết mục đích của báo chí là gì, song khi đọc nhửng bản tin như thế, chúng ta dường như nhìn thấy bức trang xã hội ngày càng u ám hơn, con người càng ngày càng đối xử với nhau cách dã man hơn…làm sao không thể băn khoăn khi thấy chỉ vì ghen tuông mà vợ chồng, bạn bè giết nhau, chặt xác nhau ra thành nhiều mảnh, hoặc như gần đây ngoài Nghệ An liên tiếp xảy ra những vụ cả làng bao vây mấy tên ăn trộm chó và đánh hội đồng cho đến gần chết, khi xe cấp cứu đến, thì cả đám đông kéu nhau cản ở đầu xe, đòi buộc bố của tên trộn phải viết giấy nhận nợ 20 triệu, sau đó vì nạn nhân không được cấp cứu kịp nên đã chết ngay tại hiện trường, đây không phải là lần đầu, mà đã là lần thứ hai hay thứ ba, những tên ăn trộm chó bị đánh chết như thế. Phải chăng con người ngày nay đã mất tính người và đối xử với nhau tàn ác hơn? Và, biết đâu trong đám đông đánh người như thế lại có những người vẫn đi nhà thờ đọc kinh dâng lễ, thì chúng ta sẽ nghĩ gì về những người ấy? Đời sống đạo có ảnh hưởng gì trên cách hành xử của họ không?

Thưa quý OBACE, Mến Chúa –Yêu Người là hai giới răn luôn đi đôi với nhau mà người Kitô hữu nào cũng biết, tuy nhiên từ cái biết đi đến thực hành là một quãng đường dài, hoặc có người chỉ giữ có một nừa và bỏ nửa còn lại tức là chỉ mến Chúa mà không yêu người.

Dĩ nhiên đòi buộc của giời răn mến Chúa vẫn là một đòi hỏi ưu tiên số một, vì Thiên Chúa là Đấng quyền năng và là Chúa tể, nên chúng ta phải dành cho Chúa một sự ưu tiên tuyệt đối trên hết và trước hết mọi sự mọi loài. Sách Đệ Nhị Luật ghi lại trong bài đọc một, sau khi Mose đã đưa dân Israel qua Biển Đó, khi dân chúng đã chứng kiến cánh tay hùng mạnh của Thiên Chúa bảo vệ họ đưa họ ra khỏi Ai cập và tiêu diệt quân đội Ai Cập ngay trước mắt họ như thế, thì Thiên Chúa qua lời của Mose đã đòi dân chúng: Anh em và con cháu anh em phải kinh sợ Đức Chúa Thiên Chúa của anh em mọi ngày trong suốt cuộc đời, và Mose còn chỉ cho dân biết cách sống thể hiện lòng yêu mến và tôn thờ Thiên Chúa là: Hãy tuân giữ các mệnh lệnh và chỉ thị của Người đã truyền, để anh em được sống lâu trong đất mà Thiên Chúa đã hứa. Đó chính là thái độ sống bảo đảm cho hạnh phúc đích thực lâu dài. Tất cả giáo huấn của ông Mose đã được đúc kết trong lời kinh gọi là kinh Shema mà người Do Thái phải học thuộc lòng và đọc vào mỗi buổi sáng, trưa, chiều, tối trong ngày: Nghe đây hỡi Israel! Đức Chúa Thiên Chúa của người là Thiên Chúa duy nhết, ngươi hãy yêu mến đức Chúa là Thiên Chúa của ngươi hết lòng hết linh hồn, hết trí khôn và hết sứ mình ngươi…..

Đối với người Do Thái giới răn mến Chúa như vậy là đã quá rõ, thế nhưng người ta vẫn rất bối rối mập mờ trước một rừng lề luật và các lời dạy của các thày thông luật, vì thế hôm nay một trong các thày thông luật cũng đã phải đến để hỏi Đức Giêsu: Thưa Thày trong các giới răn, điều nào là trọng nhất? Chúa Giêsu đã trích lại lời kinh Shema và quả quyết với ông luật sĩ này rằng: đó là điều răn thứ nhất và trọng nhất, đồng thời Đức Giêsu còn đưa ra cho ông ta giới răn thứ hai: Ngươi hãy yêu mến người thân cận như chính mình. Chúa khẳng định đó là hai giới răn trọng nhất trong tất cả lề luật. Khi khẳng định như thế Chúa không hạ thấp hay làm giảm tầm mức giá trị của giới răn mến Chúa, mà trái lại Người nâng cao giời răn yêu người lên một mức độ mới.

Giới răn Mến Chúa đòi chúng ta yêu chúa bằng cả con người với hết khả năng, tình cảm và ý chí, yêu Chúa là dám trao phó tín thác hoàn toàn vào Thiên Chúa như vợ chồng yêu thương nhau và tin tưởng lẫn nhau, như con cái thảo hiếu với cha mẹ. Yêu Chúa là chấp nhận để Thiên Chúa can thiệp và đi vào trong cuộc đời, là dám để cho Thiên Chúa thay đổi hoàn toàn con người và cuộc sống của mình, yêu Chúa là tuân giữ giới răn lề luật của Thiên Chúa không vì sợ hãi, mà là thấy được những giới răn lề luật là phương thế giúp ta sống tự do trong tư cách là con Thiên Chúa, và là một bảo đảm cho ta được hạnh phúc đời đời.

Yêu mến Thiên Chúa có lẽ dễ dàng hơn là yêu người, mà lại phải yêu người như yêu chính bản thân mình, đó là một đòi hỏi gắt gao. Thông thường ai cũng yêu bản thân mình, ai cũng muốn điều may lành tốt đẹp đến với mình, muốn được nhiều người yêu thương thông cảm, muốn được nhiều người quan tâm giúp đỡ và muốn tìm sự thoải mái hạnh phúc cho bản thân mình, thì khi yêu anh em, chúng ta cũng phài làm tất cả những điều đó cho người anh em. Người Do Thái chỉ nhìn nhận là anh chị em là những người có họ hàng huyết thống, kế đến là những người đồng hương đồng chủng, ngoài những người đó ra thì những người khác đều là những người xa lạ và không có bổn phận phải yêu thương. Khi trả lời cho ông luật sĩ, Chúa Giêsu đã gỡ bỏ sự giới hạn ấy để mở ra đến vô hạn, đối với Chúa Giêsu giới răn yêu người đòi buộc phải mở rộng cho tất cả mọi người không phân biệt màu da, quốc tịch, không phân biệt tôn giáo hay quan điểm xã hội, tất cả đều là anh em, đều là người thân cận, đều là những người chúng ta được mời gọi để yêu thương, vì tất cà những người ấy đều là con Chúa và họ cũng được Chúa yêu.

Chúa Giêsu đã đồng ý với sự hiểu biết của ông luật sĩ, và coi việc thực hành tốt hai giới răn mến Chúa và yêu người này, thì còn quý hơn cả việc dâng lễ toàn thiêu và các hy lễ khác. Vì Thiên Chúa không thể chấp nhận một của người tiến dâng lên Chúa mà trong lòng lại thù ghét anh em, và Chúa cũng vui khi một người đi dâng của lễ lên Thiên Chúa mà trong lòng lại loại trừ và đối xử tệ bạc hẹp hòi với anh chị em chung quanh, coi anh chị em như rơm rác.

Thưa quý OBACE, hai giới răn Mến Chúa – Yêu người, ngày nay đối với nhiều người Kitô hữu, có khi nó chỉ là những lời lẽ trên môi miệng mà không có trong thực hành, vì trong thực tế có nhiều người vẫn còn sống đạo một cách hết sức hời hợt không cố gắng. Yêu mến ai thì muốn gần người ấy, muôn gặp gỡ truyện trò cùng người ấy, thì cũnng vậy, hành động thể hiện ra bên ngoài của lòng mến Chúa phải là  sự siêng năng đến với Chúa, cầu nguyện, tin tưởng phó thác, chứ không phải là đến nhà thờ dựa dẫm cho hết giờ rồi ra về. Yêu mến thực sự thì luôn muốn đến gặp gỡ Chúa mỗi ngày qua việc dâng lễ, và đón rước Chúa để được nâng đỡ đế tâm sự với Chúa, yêu mến Chúa còn phải thể hiện qua các việc làm cụ thể dành cho Chúa, đó là những công việc tông đồ làm sáng danh Chúa, là tìm tòi hiếu biết về Chúa qua việc siêng năng học hỏi Lời Chúa và giáo lý của Ngài chứ không phải là yêu chung chung.

Yêu mến Chúa, còn phải được thể hiện qua việc yêu mến gắn bó với Giáo Hội của Chúa, mà giáo hội cụ thể nhất chính là giáo xứ nơi chúng ta được sinh ra, được đón nhận vào Giáo Hội, được nuôi dưỡng bằng các Bí Tích, được săn só từ khi sơ sinh cho đến khi kết thúc cuộc đời, vì thế mỗi người cần phải sống một cách có trách nhiệm với giáo xứ của mình, cùng cộng tác và góp phần xây dựng phát triển giáo xứ, chung tay là việc chung chứ không thể đứng ngoài như một người khách lạ dửng dưng.

Cũng thế giới răn Yêu Người đòi buộc chúng ta phải được thể hiện bằng hành động một cách cụ thể, chứ không thể yêu chung chung, yêu chung chung tức là chưa yêu ai cả, giới răn yêu thương đòi chúng ta quan tâm đến nhu cầu hạnh phúc của nhau nhiều hơn là chỉ nghĩ đến mình, biết chủ động đi bước trước trong việc phục vụ yêu thương, hãy bắt đầu từ ngay trong gia đình, hãy dành tình yêu, sự kính trọng cho cha mẹ già của mình, cho người chồng người vợ đang vất vả vì cuộc sống, hãy dành tình yêu chó những đứa con, kể cả những đứa con chưa ngoan hay những đứa con tật nguyền, đừng khinh dể hắt hủi họ, hãy quan tâm đến những người hàng xóm bên nhà để có thể yêu thương và thông cảm.

Các bạn trẻ thên mến! Yêu người là gì? Nhiều bạn trẻ hôm nay cũng đã hiểu hết sức sai lầm và nhỏ hẹp về chữ yêu, họ lẫn lộn giữa tình yêu và tình dục, tình yêu thì thăng hoa và nâng con người lên cao, còn ngược lại tình dục thì trói buộc con người hạ thấp con người và biến con người thành nô lệ của nó. Yêu nhau không phải là chiếm hữu nhau, mà yêu nhau là muốn cho nhau hạnh phúc và giúp nhau đạt được hạnh phúc và hạnh phúc khi thấy người bên cạnh hạnh phúc, giới răn yêu người đòi chúng ta như thế. Yêu người thân cận như chính mình, đòi các bạn trẻ phải có một đôi mắt thật sáng để có thể nhìn thấy anh em, có một trái tim thật rộng để có thể chạnh thương, tha thứ, thông cảm và đón nhận nhau, một đôi tay thật dài để có thể vươn tới tất cả mọi người để phục vụ mà không còn một sự phân biệt nào cả.

Xin Chúa giúp chúng ta biết sống và thực hành thật tốt hai giới răn này. Amen.