Lm. Giuse. Đỗ Đức Trí

CHÚA NHẬT XXII TN B
Một trong những cái khác biệt giữa người tây phương và người Viêt Nam đó là ý thức tuân giữ lề luật, Người phương tây nhìn chung rất tôn trong luật, từ luật giao thông đến luật dân sự, còn người Việt Nam của mình thường sống theo cảm tính và theo thói quen nhiều ơn là ý thức giữ luật, ví dụ việc tôn trọng luật giao thông: hầu như người dân cố tình lách luật hoặc phạm luật, và chỉ giữ luật giao thông khi thấy bóng dáng của công an mà thôi, dù đa số đều biết rằng khi mỗi người tôn trọng luật giao thông thì sẽ đem lại an toàn cho bản thân và cho những người khác, thế nhưng trong thực tế nhiều người vì sự ích, coi thường bản thân, vì không chịu nhường nhịn khi đi đường, vì muốn dành cho mình phần hơn, nên họ xem thường luật và những hướng dẫn giao thông, họ phóng nhanh, giành đường, lấn đường, vượt đèn đỏ, không đội nón bảo hiểm… Cũng chính vì thế mà mỗi năm tại Việt Nam, có trên 10 ngàn người chết vì tai nạn giao thông và cũng hàng chục ngàn người bị thương tật suốt đời.

Thưa quý OBACE, coi thường lề luật để sống theo thói quen, nó không chỉ diễn ra trong đời sống xã hội, mà nó cũng diễn ra trong đời sống tôn giáo, người ta bỏ giới răn lề luật của Thiên Chúa để sống theo những thói quen và những tập tục của con người. Đó cũng là tình trạng xảy ra nơi những người Do Thái thời Chúa Giêsu, mà hôm nay trong Tin Mừng Chúa Giêsu đã nhắc đến. Những người Biệt Phái đã rất chú tâm chu toàn đến từng chi tiết các quy định của tiền nhân, như rửa tay rửa chén bát trước khi ăn. Rửa tay rửa chén ở đây không phải vì phép vệ sinh như ngày nay, mà đây là một nghi thức tôn giáo, tuy nhiên họ lo rửa tay rửa bên ngoài chén bát, mà lại không lo đến việc thanh tẩn tâm hồn và đời sống cho phù hợp với giới răn lề luật của Thiên Chúa, họ lo rửa rau và những đồ mua ngoài chợ về vì sợ những người dân ngoại đã đụng chạm đến những thứ ấy và làm cho nó ô uế, mà lại bỏ qua việc thanh tẩy những ô uế trong tâm hồn.

Những người biệt phái đã tự hào tự mãn về lối sống đạo hình thức bên ngoaì như thế, và họ cho mình là người mẫu mực, có quyền phê bình trách móc người khác, họ trách Chúa Giêsu: Sao ông không bảo cho môn đệ của mình tuân theo tập tục của tiền nhân mà lại dùng bữa với bài tay ô uế? Nói cho cùng, những người biệt phái này cũng chằng biết họ giữ những luật này để làm gì và tại sao phải giữ như thế, họ giữ luật vì sợ luật chứ không giữ luật vì lòng yêu mến, và càng không biết rằng, luật là để giúp cho con người nên hoàn thiện, và luật của Thiên Chúa là nhằm giúp con người vươn lên cao và tiến đến gần Thiên Chúa hơn.

Nhìn thấy lối sống đạo chỉ có cái vỏ bề ngoài như thế, Chúa Giêsu đã phải đưa ra nhận xét: Dân này tôn kính ta bằng môi bằng miệng, còn lòng chúng thì lại xa ta…giáo lý của chúng giảng dạy chỉ là luật của phàm nhân.

Tất cả việc thực hành lề luật và những việc làm đạo đức sẽ chẳng có giá trị gì trước mặt Chúa, nếu những việc làm đó không phát xuất từ lòng yêu mến tôn kính Thiên Chúa, trái lại, tất cả mọi việc dù lớn dù nhỏ, dù to tát hay tầm thường nếu được thực hiện với lòng yêu mến Chúa, thì những việc đó là việc đó là những việc đẹp lòng Chúa. Vì thế mà Chúa Giêsu đã giải thích rõ cho dân chúng biết về luật thanh sạnh, mà lâu nay họ vẫn thực hành mà đã đánh mất ý nghĩa: Tức là các nghi thức bên ngoài này, là dấu chỉ nhắc nhở cho mỗi người cần thường xuyên thah tẩy tâm hồn và đời sống, điều chỉnh từ lời ăn tiếng nói và các phản ứng của mình. Một khi có một tâm hồn đơn sơ thành thật, thì lời nói và hành động sẽ mang đậm sự đơn sơ thành thật, một tâm hồn có lòng yêu mến thật sự đối với Thiên Chúa và anh em, thì lời nói và việc làm sẽ mang hương vị tình yêu. Còn ngược lại một tâm hồn không có Chúa, không có tình yêu thật sự thì lời nói và việc làm của người ấy sẽ chứa đầy sự gian dối và cái tôi của mình, và như Chúa Giêsu nói: từ trong con người phát xuất ra sư gian dối, bất công, dâm ô ganh tị, kiêu căng ngông cuồng…, tất cả những điều đó sẽ làm cho chính mình và người khác ra ô uế, chứ không phải là thức ăn hay nước uống từ bên ngoài.

Trong khi đó điều cốt yếu trong lề luật mà Thiên Chúa ban cho dân Israel qua ông Mose, thì không phải là những điều những người biệt phái đã giữ, mà cốt yếu của giao ước Sinai, là lòng yêu mến và sư trung thành với lới giao ước. Thiên Chúa đòi dân Israel phải một dạ trung thành thờ phượng chỉ một mình Thiên Chúa mà thôi, và phải dành cho Ngài một tình yêu tuyệt đối không chia sẻ, còn Thiên Chúa, Ngài hứa sẽ ở bên dân che chở bảo vệ họ và còn nhận họ làm dân riêng của Ngài. Lời của Mose hôm nay đã từng cảnh báo cha ông họ: Anh em hãy lắng nghe những thánh chỉ và huấn lệnh của Thiên Chúa và đem ra thực hành, đừng thêm bớt vào giới răn lề luật của Thiên Chúa, thì anh em sẽ được vào đất mà Thiên Chúa ban cho anh em làm gia nghiệp. Mose còn nhân mạnh rằng: Anh em có quyền tự hào, vì trên trần gian này không có một Thiên Chúa nào như Thiên Chúa của Israel, và cũng không có một dân tộc nào lại được Thần mình của mình yêu thương ban luật và ở gần như dân Israel.

Thưa quý OBACE, Thánh Giacobê đã cảm nhận và khuyên nhủ chúng ta: Chúng ta được sinh ra từ Lời Chân Lý của Thiên Chúa, là con cái của Thiên Chúa, do đó cần khiêm tốn để đón nhận Lời đã được gieo vào lòng chúng ta, hãy đem ra thực hành chứ đừng nghe suống, vì Lời của Chúa có sức cứu độ linh hồn chúng ta. Điều đó có nghĩa là chúng ta không thể sống với Chúa một cách giả dối giả hình, chúng cần phải có một tấm lòng thành thật, và đời sống đạo của chúng ta phải phát xuất từ lòng ngay thật này, chứ cái vỏ bề ngòai chắng có ích gì, và chúng ta cũng không thể sống cách hai dạ hai lòng với anh em, mà trái lại đời sống và hành động của chúng ta phải được thúc đẩy từ lòng yêu mến Chúa cách chân thật và yêu anh em cách thật lòng.

Có một điều thực tế là con người thường thích khoác lên mình một lớp áo thánh thiện, thích lên lớp dạy đời và cho mình cái quyền phán xét kẻ khác, vì thế mà đời sống đạo của nhiều người có hai bộ mặt khác nhau, bộ mặt ở nhà thờ thì khác với bộ mặt thật ở nơi gia đình và xóm ngõ, đến nhà thờ thì rất đạo đức, chăm chú, nhưng về nhà thì hoàn toàn ngược lại, dữ dằn điều ngoa, cãi vã chửi bới đủ mọi lời tục tĩu, làm ăn gian dối lừa lọc.

Nhiều người trong đó có các bậc cha mẹ đang làm gương xấu cho con cái, đến nhà thờ mỗi tuần cũng không khác gì những người biệt phái ngày xưa, đến với cái xác không hồn, đến để cho xong bổn phận khỏi vi phạm luật mà không có lòng tin, yêu, đến không phải để bày tỏ lòng biết ơn. Chính vì thế mà nhiều người chỉ muốm tìm một góc sân thoải mái để ngồi thà hồn theo khói thuốc, hoặc nói chuyện với nhau, mà không hề biệt ở trong nhà thờ Thánh lễ đang diễn ra như thế nào. Trong đời sống chung, nhiều người khi phê bình chỉ trích anh em, thì khóac lên mình một cái vỏ thiện chí, nhưng bên trong lại lạ là sư thù hằn, ghen tị.

Nhiều bạn trẻ ngày hôm nay, việc sống đạo dường như chỉ còn là hình thức do cha truyền con nối, họ sống đạo  mà thiếu hiểu biết về đạo, vì không học giáo lý, sống đạo mà không có Chúa và không biết Chúa Kitô là ai, vì nhiều người đã bỏ cầu nguyện bỏ lãnh nhận các bí tich nhất là Bí Tích Giải tội và Thánh Thể, nhiều bạn trẻ có đạo mà  không biết hy sinh hãm mình là gì, chưa kể có những người, việc đeo thánh giá trên mình chỉ con là đồ trang sức chứ không phải vì lòng tin, chính vì thế những biểu hiện phát xuất ra bên ngoài đó là sự ngông cuồng, tự do vô độ, ăn chơi buông thả, quậy phá, băng nhóm, hoặc là những sư lười biếng, và những đam mê.

Xét cho cùng mỗi người đều có những lúc mang trên mình bộ mặt giả dối đối với Chúa và đối với những người chung quang giống như các biệt phái, chúng ta cần phải can đảm gỡ bỏ cái mặt nạ ấy, để đến với Chúa với một thái độ thật lòng tin yêu và biết ơn đồng thời đến với với anh em với một trái tim chân thành. Amen